Tháp Đôi Quy Nhơn điển hình cho kiến trúc Chăm Pa cổ tại .
 

Lịch sử hình thành và tên gọi của Tháp Đôi

Tháp Đôi hay còn có tên là Tháp Hưng Thạnh còn trong tiếng J'rai gọi là SRI BANOI là khu tháp của Chăm Pa gồm có hai tháp là tháp phía bắc và tháp phía nam cạnh nhau hiện nằm ở phường Đống Đa, thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.

Tháp Đôi được xây dựng từ thế kỉ XII đến thế kỉ XIII. Đây cũng là thời kỳ có sự giao lưu thường xuyên giữa Chăm Pa và vương quốc Khmer nên các nghệ thuật kiến trúc – điêu khắc Angkor có ảnh hưởng ít nhiều vào kiến trúc điêu khắc của tháp

Trong giai đoạn chiến tranh Việt Nam, Tháp Đôi đã bị tàn phá nặng nề, đến năm 1991 mới được trùng tu tôn tạo lại để có diện mạo như ngày nay.

Ngoài ra cùng với Tháp Đôi còn có các ngọn tháp khác nhưng ít được tu sửa bảo tồn cẩn thận như: Tháp Dương Long, Tháp Bánh Ít, Tháp Thủ Thiện,…

tin-huu-ich-thap-doi-quy-nhon-kien-truc-cham-co-tai-binh-dinh-287
Tháp Đôi - Địa điểm du lịch trong trung tâm thành phố

Kiến trúc

Trãi nghiệm du lịch Quy Nhơn, bạn sẽ có cơ hội tham quan kiến trúc Chăm và điêu khắc Chăm cổ tại Tháp Đôi. Nhìn vào kiến trúc của Tháp Đôi Quy Nhơn ta sẽ thấy được nét đẹp văn hóa của người Chăm từ kiểu dạng, cấu trúc đến cách trang trí đặc trưng của ngôi tháp Chăm truyền thống. 

Tháp Đôi được xây dựng bằng gạch nung và giữa chúng được liên kết bởi một chất kết dính đặc biệt, đây là một kỹ thuật xây khá độc đáo của người Chăm cổ, đến nay giới khoa học vẫn chưa giải mã được.

Cụm Tháp bao gồm: tháp lớn 20m là ngôi tháp phía Bắc và tháp nhỏ cao 18m là ngôi tháp phía Nam

Tháp Bắc

Ở ngôi tháp phía Bắc thì chân tháp được thiết kế là những khối đá lớn vững chắc như một đài sen nâng đỡ toàn bộ tòa tháp.Trên thân tháp là những hình thú, voi, sư tử và những hình người được chạm trổ tinh xảo mang đậm phong cách của kiến trúc Cham Pa.

Tháp Nam

Ở ngôi tháp phía Nam , mặc dù bị hư hại nhiều, nhưng vẫn còn sót lại những bằng chứng cho thấy trước đây nó cũng là một tòa tháp đồ xộ không thua kém gì tòa phía Bắc.

Với những khối đá lớn còn lại của chân tháp, những khung cửa giả có vòm cửa cao vút. Những hình thú được chạm khắc ở ngôi tháp phía Nam cũng độc đáo không kém gì ngôi tháp phía Bắc.

Tháp Đôi được xây dựng bằng gạch nung và giữa chúng được liên kết bởi một chất kết dính đặc biệt, đây là một kỹ thuật xây khá độc đáo của người Chăm.

Cấu tạo của 2 tháp đều có hai phần chính là phần chân tháp và thân tháp. Sự vững chãi của cả tòa tháp phụ thuộc vào chân tháp và sự xếp chồng lên nhau của khối đá của tháp lớn và gạch của tháp nhỏ.

 

tin-huu-ich-thap-doi-quy-nhon-kien-truc-cham-co-tai-binh-dinh-287

Những phù điêu trên tháp Đôi - Quy Nhơn

Nếu các bạn để ý kĩ sẽ thấy khá nhiều hình trang trí đặc sắc như tượng chim thần Garuda, các thú có đầu voi mình sư tử và hình người ngồi có 6 hoặc 8 tay bằng đá theo tín ngưỡng của người Chăm, chỉ cần nhìn vào những biểu tượng trang trí chúng ta đã có thể cảm nhận được sự cổ xưa của tháp

 

tin-huu-ich-thap-doi-quy-nhon-kien-truc-cham-co-tai-binh-dinh-287

Thực trạng hiện tại của Tháp Đôi

Tháp được các chuyên gia trùng tu lại vào những năm 1990, đã trả lại cho ngôi tháp hình dáng gần như xưa. Cả hai ngôi tháp nằm trên khu đất bằng phẳng dưới chân một quả đồi và đều quay mặt về hướng nam, tuy có cùng hình dáng và cấu trúc là than hình khối vuông và mái hình tháp mặt cong nhưng ngôi tháp phía bắc cao hơn tháp phía nam

Theo truyền thống các cụm tháp Chăm Pa cổ thường có ba tháp, nhưng hiện tại chỉ có hai tháp, theo các nhà nghiên cứu, ngôi tháp thứ ba chuẩn bị xây dựng thì có nguyên nhân chưa biết được làm cho việc xây dựng tháp thứ ba bị gián đoạn

Trong hai ngôi tháp hiện còn của Tháp Đôi, ngôi tháp phía bắc không chỉ cao hơn, lớn hơn mà còn ít bị hư hại hơn, cửa ra vào phía đông tháp bị đổ nát từ lâu, chỉ còn cái khung cửa hình chữ nhật tạo bởi bốn thanh đá lớn là còn lại. Ngôi tháp phía nam có hình dáng, cấu trúc và trang trí giống như ngôi tháp phía bắc nhưng nhỏ hơn và thấp hơn một chút, toàn bộ phần chân tường của ngôi tháp đã bị đổ nát nặng nề, đến nỗi khó có thể nhận ra hình dáng lúc đầu của cấu trúc này như thế nào, hiện nay cả hai ngôi tháp đều đã mất chóp

tin-huu-ich-thap-doi-quy-nhon-kien-truc-cham-co-tai-binh-dinh-287